CNG و LPG کدام گاز برای شما مناسبتر است؟
CNG و LPG هر دو به عنوان سوختهای گازی پاکتر نسبت به بسیاری از سوختهای فسیلی شناخته میشوند و در کاربردهای مختلف خانگی، صنعتی و حملونقل مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال، انتخاب بین این دو به نیازها و شرایط خاص شما بستگی دارد. برای اینکه بتوانید تصمیم بهتری بگیرید، آشنایی با تفاوتهای اصلی این دو گاز ضروری است. در این مقاله، تفاوت گاز CNG با LPG را بررسی میکنیم تا بتوانید با توجه به مزایا و معایب هر کدام، انتخابی آگاهانه داشته باشید.
تفاوت گاز CNG با LPG در ماهیت
گاز طبیعی فشرده (CNG) یک سوخت گازی است که عمدتاً از گاز متان تشکیل شده و برای سهولت در حملونقل و ذخیرهسازی در فشار بالا (معمولاً حدود ۲۰۰-۲۵۰ بار) فشرده میشود. این گاز مستقیماً از منابع گاز طبیعی یا گازهای همراه نفت خام استخراج شده و بدون تغییرات عمده به شکل فشرده استفاده میشود.
گازمایع (LPG) ترکیبی از پروپان (C₃H₈) و بوتان (C₄H₁₀) است که در فرآیند پالایش نفت خام یا جداسازی گاز طبیعی به دست میآید و برخلاف CNG برای تولید این محصول نیازمند انجام فرایند هایی بر روی گاز طبیعی هستیم. LPG در دما و فشار پایین به حالت مایع تبدیل میشود تا حملونقل و ذخیرهسازی آن آسانتر باشد.
فرآیند تولید: فشردهسازی در مقابل مایعسازی
CNG فشرده سازی
برای تولید CNG گاز طبیعی پس از استخراج از میادین گازی از طریق خطوط لوله به پالایشگاه ها منتقل میشود.درپالایشگاه ابتدا گاز طبیعی از ترکیبات اضافی مانند گوگرد و آب جداسازی شده و سپس به ایستگاه های فشرده سازی منتقل میشود.در ایستگاه فشردهسازی گاز تحت فشار بالا فشرده میشود تا حجم آن کاهش یابد تا امکان ذخیرهسازی و انتقال آن در سیلندر های مخصوص فراهم شود.
LPG مایع سازی
گاز مایع مخلوطی از پروپان و بوتان با نسبت های مختلف است که این گاز ها از نفت خام و گاز طبیعی استخراج میشوند سپس بوتان و پروپان بدست آمده تحت فرآیند بلندینگ با یکدیگر مخلوط میشوند تا ترکیب مناسب بسته به کاربرد (سوخت خانگی، خودرویی یا صنعتی) حاصل شود. پس از فرآیند بلندینگ، الپیجی به حالت مایع تحت فشار بالا یا دمای پایین ذخیره میشود و به سیلندرهای گاز یا مخازن بزرگ برای حملونقل منتقل میگردد.
تفاوت در کاربرد ها
CNG
مهمترین کاربرد CNG در حمل و نقل است بسیاری از خودروها، بهویژه تاکسیها و اتوبوسها، به دلیل کاهش آلایندگی و هزینههای کمتر نسبت به بنزین و گازوئیل، از CNG استفاده میکنند. . در صنایع نیز CNG به عنوان منبع سوخت برای ژنراتورها و تجهیزات صنعتی کاربرد دارد، بهخصوص در مکانهایی که گاز طبیعی لولهکشی در دسترس نیست. علاوه بر این، CNG در نیروگاههای کوچک برای تولید برق و همچنین در کاربردهای تجاری مانند گرمایش ساختمانها یا تأمین انرژی آشپزی در رستورانها نیز استفاده میشود.
LPG
یکی از رایجترین کاربردهای گاز LPG، استفاده در منازل برای پختوپز، گرمایش و تأمین آب گرم است، بهویژه در مناطقی که به شبکه گاز طبیعی دسترسی ندارند. در صنعت، LPG به عنوان منبع انرژی برای کورهها، فرآیندهای حرارتی، و تولید محصولات شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در بخش حملونقل، بهعنوان سوخت خودرو (LPG Autogas) کاربرد دارد و به دلیل بازده بالا و آلایندگی کمتر، در خودروهای سبک و سنگین استفاده میشود. با این حال، کاربرد اصلی و گستردهتر LPG همچنان در مصارف خانگی، بهویژه برای پختوپز و گرمایش میباشد.
تأثیر بر موتور خودرو LPG: بهتر است یا CNG؟
با توجه به تفاوت گاز CNG با LPG در تاثیر بر عملکرد، طول عمر و هزینه های نگهداری موتور خودرو، انتخاب سوخت برای خودرو باید با حساسیت بیشتری انجام شود. هر یک از این سوختها مزایا و معایب خاص خود را برای موتور دارند که در ادامه توضیح داده میشود:
تأثیر CNG بر موتور خودرو
CNG عمدتاً از گاز متان تشکیل شده و به دلیل احتراق کاملتر، باعث کاهش رسوبات کربنی در موتور میشود. این ویژگی به افزایش طول عمر موتور و کاهش نیاز به تعمیرات کمک میکند. همچنین، CNG به دلیل اکتان بالاتر، عملکرد نرمتر و روانتری در موتور ایجاد میکند و ضربههای موتور را کاهش میدهد. با این حال، یکی از چالشهای استفاده از CNG این است که قدرت خروجی موتور نسبت به بنزین یا LPG کمی کاهش مییابد، زیرا CNG دارای چگالی انرژی کمتری است. علاوه بر این، ذخیرهسازی CNG نیازمند فضای بیشتری است، زیرا این گاز در حالت فشرده ذخیره میشود و وزن مخزن آن بر مصرف سوخت و عملکرد خودرو تأثیر میگذارد.
تأثیر LPG بر موتور خودرو
LPG دارای انرژی بیشتری نسبت به CNG است، بنابراین قدرت بیشتری به موتور میدهد و عملکرد بهتری برای خودروهای سنگین یا مسافتهای طولانی دارد. LPG به دلیل مایع بودن، در سیستم سوخترسانی فشار کمتری ایجاد میکند و به مخازن کوچکتر و سبکتری نیاز دارد. با این حال، سوختن LPG ممکن است در مقایسه با CNG رسوبات بیشتری در موتور ایجاد کند، که میتواند نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری داشته باشد. همچنین، LPG در شرایط هوای بسیار سرد ممکن است کارایی کمتری داشته باشد، زیرا نیاز به تبخیر در دماهای پایینتر دارد.
LPG یا: CNG کدام سوخت برای خودرو بهتر است؟
انتخاب بین این دو سوخت به نوع استفاده از خودرو بستگی دارد. اگر هدف صرفهجویی در هزینهها، کاهش آلایندگی، و استفاده شهری است، CNG گزینه بهتری خواهد بود. اما اگر به دنبال قدرت بالاتر، سوخترسانی آسانتر، و انعطاف در استفاده در مناطق مختلف هستید، LPG انتخاب مناسب تری است. در نهایت، هر دو سوخت مزایای زیستمحیطی قابل توجهی نسبت به بنزین و گازوئیل دارند، اما اولویتها و نیازهای شما تعیین میکند که کدام سوخت مناسبتر است.
قیمت و میزان دسترسی
CNG قیمت به صرفهتری نسبت به گاز مایع دارد علاوه بر آن تعداد جایگاه های سوختگیری CNG بیشتر از گاز مایع است. بسیاری از مصرفکنندگان LPG مجبور به استفاده از سیلندرهای گاز برای سوختگیری خودرو هستند، که روشی غیراستاندارد و خطرناک محسوب میشود.
حمل و نقل
از دیگر تفاوت گاز CNG با LPG در حمل و نقل این دو محصول است گاز CNG (گاز طبیعی فشرده) به دلیل ماهیت فشردهشده خود و نیاز به فشار بسیار بالا برای ذخیرهسازی، عمدتاً از طریق خطوط لوله انتقال داده میشود. این روش برای توزیع در مقیاس بزرگ، بهویژه برای مناطق شهری و صنعتی، کارآمدتر است، زیرا حملونقل CNG در حجمهای بزرگ به وسیله کامیونها یا کشتیها اقتصادی نیست. با این حال، در برخی موارد خاص، از سیلندرهای مخصوص تحتفشار نیز برای حمل CNG به مناطق فاقد خطوط لوله استفاده میشود، اما این روش به دلیل هزینههای بالا و ظرفیت محدود کمتر رایج است.
در مقابل، گاز LPG (گاز مایع) ابتدا در فشار پایین به شکل مایع در مخازن یا سیلندرهای فلزی ذخیره میشود و سپس با استفاده از کشندهها، کامیونهای مخصوص یا حتی کشتیهای تانکری به مناطق مورد نظر منتقل میشود. مایع بودن LPG در دمای محیط، حملونقل آن را نسبت به CNG سادهتر و کارآمدتر میکند، زیرا میتوان مقادیر بیشتری از گاز را در یک مخزن ذخیره و حمل کرد. این ویژگی به LPG اجازه میدهد تا بهطور گستردهای در مناطق دورافتاده یا فاقد زیرساختهای خطوط لوله توزیع شود. با این حال، حمل LPG نیازمند رعایت دقیق استانداردهای ایمنی است تا از خطرات ناشی از نشت یا انفجار جلوگیری شود.
ملاحظات زیست محیطی
CNG (گاز طبیعی فشرده) به عنوان یک سوخت گازی، به دلیل احتراق کاملتر، آلایندگی کمتری نسبت به بسیاری از سوختهای فسیلی دارد. استفاده از CNG به طور قابل توجهی انتشار گازهای گلخانهای مانند دیاکسید کربن (CO₂) و ترکیبات نیتروژن را کاهش میدهد. علاوه بر این، CNG به دلیل محتوای گوگرد بسیار پایین، تقریباً دیاکسید گوگرد تولید نمیکند که یکی از عوامل اصلی باران اسیدی است. همچنین، متان موجود در CNG در صورت نشت به جو، به عنوان یک گاز گلخانهای قدرتمند شناخته میشود، اما با مدیریت صحیح زیرساختها، این خطر به حداقل میرسد.
در مقابل، LPG (گاز مایع) که به دلیل مایع بودن، به راحتی نشت نمیکند و در صورت استفاده صحیح، آلایندگی کمتری نسبت به سوختهای مایع مانند بنزین و گازوئیل دارد LPG .نیز مانند CNG در هنگام احتراق، دیاکسید گوگرد و ذرات معلق کمی تولید میکند. با این حال، LPG به دلیل داشتن کربن بیشتر نسبت به CNG، مقادیر بیشتری دیاکسید کربن در مقایسه با CNG تولید میکند. به طور کلی، هر دو سوخت پاکتر از بنزین و گازوئیل هستند، اما از منظر تأثیرات زیستمحیطی، CNG به دلیل انتشار کمتر دیاکسید کربن و سوختن تمیزتر، گزینه پاکتری محسوب میشود.
سخن آخر
در مجموع، تفاوت گاز CNG با LPG را میتوان در ماهیت، فرآیند تولید، کاربردها، تأثیر بر موتور، روش حملونقل، و ملاحظات زیستمحیطی مشاهده کرد. گاز CNG با احتراق تمیزتر، هزینه کمتر، و دسترسی گستردهتر، گزینهای مناسب برای حملونقل عمومی و صنعتی در مناطق مجهز به خطوط لوله است. در مقابل، گاز lpg به دلیل مایع بودن، ذخیرهسازی و حملونقل آسانتری دارد و در مصارف خانگی و صنعتی کاربرد بیشتری پیدا کرده است در نهایت، انتخاب بین این دو گاز به نیازهای خاص مصرفکننده و زیرساختهای موجود بستگی دارد.