تاریخ آخرین بروزرسانی: ۲۹ام فروردین ۱۴۰۰
صادرات بنزین
بعد از شیوع کرونا در جهان و محدودیت‌های قرنطینه، تقاضا برای نفت و فرآورده‌های نفتی کاهش پیدا کرد.
این موضوع برای ایران که بخش مهمی از درآمدهای نفتی خود را به دلیل تحریم از دست داده بود اهمیت بیشتری داشت. زیرا ایران به واسطه بهره برداری از طرح‌های پالایشی در سال‌های گذشته از واردات فرآورده‌های نفتی بی‌نیاز شده و به جمع صادرکنندگان وارد شد.
ایران از این راه بخشی از نیاز خود ارزی خود را از طریق صادرات فرآورده‌های نفتی تامین می‌کرد. این موضوع با عرضه فرآورده‌ها در بورس رونق گرفت اما شیوع کرونا باعث شد تا صادرات کاهش پیدا کند.
از همین رو برای آنکه حجم صادرات ایران کاهش پیدا نکند، هیات وزیران تصمیم گرفت تا جلوی ترانزیت فرآورده‌های نفتی سایر کشورها به همسایگان خود را از طریق مرزهای کشور کاهش دهد.
بالا ترین قیمت بنزین در جهان
قیمت هر لیتر بنزین در ونزوئلا به ۴ تا ۵۰ دلار رسیده؛ به بالاترین قیمت بنزین در جهان. به لطف یارانه‌هایی که در دولت سوسیالیست هوگو چاوز، رئیس جمهور اسبق ونزوئلا و جانشین او نیکلاس مادورو پرداخت شده، بنزینی که شرکت نفتی دولتی پترولئوس، تاکنون می‌فروخت، تقریبا رایگان بود؛ پر کردن باک خودرو در ونزوئلا به حدی ارزان بود که خودروسواران در ونزوئلا به کارکنان جایگاه سوخت به جای ۱۰ سنت آمریکا بابت پول بنزین، تنقلات یا چند صد بولیوار می‌دادند. اما شبکه پالایشگاهی ونزوئلا با ظرفیت تولید ۱.۳ میلیون بشکه در روز در آستانه فروپاشی است و تحریم‌های آمریکا که با هدف سرنگونی دولت مادورو علیه این کشور وضع شده، واردات سوخت را دشوار کرده و باعث شده شهروندان ونزوئلایی ساعت‌ها در صف بنزین منتظر بمانند یا به بازار سیاه مراجعه کنند.
جهش نرخ بنزین در ونزوئلا در حالی رخ داده که قیمت سوخت در نقاط دیگر جهان به دلیل کاهش تقاضا در بحبوحه شیوع ویروس کرونا به شدت کاهش یافته است. طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در آمریکا قیمت میانگین هر لیتر بنزین در هفته منتهی به ۲۰ آوریل، ۴۸ سنت بود.
نرخ اعلام شده قیمت بنزین در بورس انرژی
بر اساس نرخ اعلام شده در رینگ صادراتی بورس انرژی، قیمت بنزین در هر بشکه، در محدوده ۳۵ دلار است که وزارت نفت بعضا با تخفیف پنج دلاری آنها را می‌فروشد. این رقم، قیمت خالص است و به آن تقریبا به همین میزان، هزینه حمل نیز اضافه می‌شود؛ بنابراین احتمالا هر بشکه بنزین صادراتی به ونزوئلا، کمتر از ۶۰ دلار نیست. با وجود این، این قیمت کماکان برای ونزوئلا دارای ارزش است. به گفته او، کل پنج نفتکش حاوی محموله ۱/۵ میلیون بشکه‌ای با در نظر گرفتن هزینه ۳۰ دلاری در هر بشکه، حدودا ۴۵ میلیون دلار می‌ارزد که به آن، هزینه حمل نیز اضافه می‌شود.
با راه اندازی فاز چهار پالایشگاه ستاره خلیج فارس، عملا تولید بنزین به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده، در حالی که مصرف بنزین در کشور در بالاترین پیک خود، بیش از ۸۵ میلیون لیتر در روز نبوده است. اکنون با احیای کارت سوخت، مصرف به زیر ۸۵ میلیون لیتر در روز رسیده و با توجه به قرنطینه و شیوع ویروس کرونا و آثار تبعی آنها، این مصرف، کاهش بیشتری نیز داشته است.
صادرات بنزین
روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر از مصرف بنزین کشور کم شد و مصرف کل بنزین را از حدود ۹۸ میلیون لیتر در روز به حدود ۷۹ میلیون لیتر در نیمه آذر ۹۸ رساند. در آن زمان در حالی از به دست آمدن فرصتی برای صادرات بنزین و افزایش درآمدهای ارزی از این محل صحبت می‌شد که با شیوع ویروس کرونا این فرصت بیشتر شد اما در مقابل قیمت‌ها جذابیت سابق را نداشتند. با این حال با توجه به تداوم کاهش مصرف، محدودیت انبارهای ذخیره بنزین کشور و هزینه‌های ناشی از کاهش سطح فرآورش پالایشگاه‌ها (که به کاهش تولید نفت منجر می‌شود)، صادرات راهکار نهایی برای رهایی از مازاد عرضه چشمگیر بنزین در ایران شد.
با شیوع ویروس کرونا و الزاماتی که افراد را به ماندن در خانه و کاهش رفت و آمد تشویق می‌کرد، میانگین مصرف روزانه بنزین کشور در اسفند ماه سال گذشته به حدود ۶۸ میلیون لیتر در روز رسید. روند کاهشی مصرف بنزین با ماندگار شدن ویروس کرونا ادامه یافت تا فروردین ماه سال جاری میانگین مصرف روزانه بنزین کشور به ۴۴ میلیون لیتر برسد. این یعنی کاهش روزانه حدودا ۵۰ میلیون لیتری بنزین در کشور.