بسفینول آ
BPA یا بسفینول آ یک ماده شیمیایی است که به بسیاری از محصولات تجاری مثل قوطی های کنسرو و محصولات بهداشتی بانوان اضافه می‌شود. این ماده اولین بار در سال ۱۸۹۰ کشف شد ولی در دهه ۱۹۵۰ بود که شیمیدان ها متوجه شدند که می‌توان از ترکیب این ماده با سایر ترکیبات، پلاستیک های پلی کربنات محکم و انعطاف پذیر بدست آورد. امروزه استفاده از پلاستیک های حاوی BPA یا بیسفنول آ در تولید ظروف کنسرو، شیشه های شیر نوزادان، بطری های آب و تجهیزات ورزشی رایج است. البته استفاده از این ماده در محصولات مربوط به نوزادان در بسیاری از کشورها مثل آمریکا ممنوع شده است.
از BPA همچنین برای تولید رزین های اپوکسی استفاده می‌شود که برای جلوگیری از پوسیدن فلز بدنه، با آن روکش داخلی ظروف غذاهای کنسروی را پوشش می‌دهند. بیش از ۹۰ درصد ما در بدن خود BPA یا بیسفنول آ داریم. ما این BPA را با خوردن غذاهایی که در ظروف ساخته شده با BPA نگهداری می‌شوند ، وارد بدن خود کرده ایم. البته BPA می‌تواند از طریق هوا ، خاک و آب هم وارد بدن شود.
چگونه وارد بدن انسان می شود؟
منبع اصلی جذب BPA در بدن از طریق رژیم غذایی انسان ها است.
هنگامی که ظروف با هدف نگهداری مواد غذایی از BPA ساخته می شوند، تمام BPA به محصول وارد نمی شود. ولی بخشی از آن را به شکلی با محتوای محتویات ظروف مخلوط می شود، به ویژه هنگامی که مایعات درون ظروف BPA نگهداری شوند.
به عنوان مثال، اخیرا یک مطالعه نشان داد که برای شرکت کنندگانی که از غذاهای بسته بندی به مدت سه روز اجتناب کردند سطوح BPA در ادرار آن ها نسبت به هنگامی که از غذاهای بسته بندی استفاده کردند، ۶۶٪ کاهش یافت.
مطالعه دیگری که انجام شد به این شکل بود که دو گروه مردم طی پنج روز و هر روز یک بار سوپ تازه یا کنسروی می خورند. مقادیر BPA در ادرار افرادی که از سوپ کنسروی استفاده می کردند ۱۲۲۱٪ بیشتر بود.
علاوه بر این، WHO گزارش داد که سطح BPA در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند تا ۸ برابر کمتر از نوزادانی است که از شیشه شیر ساخته شده از BPA تغذیه می کنند.
مضرات بیسفنول
بسیاری از کارشناسان ادعا می کنند که BPA مضر است اما برخی دیگر مخالف این عقیده هستند.
این بخش توضیح می دهد که BPA در بدن چه می کند و چرا اثرات آن بر سلامتی انسان بحث برانگیز است.
تاثیرات زیست محیطی بیسفنول
در سال ۲۰۰۹ نتایج بررسی اثرات بیولوژیکی پلاستیسایزر ها (یکی از فراورده های BPA) در حیات وحش منتشر شده است. این بررسی که توسط انجمن رویال انجام شده است نشان می دهد که که BPA بر تولید مثل در همه گروه های جانداران مورد مطالعه اعم از نرمتنان، خرچنگ ها، حشرات، ماهی ها، دوزیستان و … تاثیر می گذارد، و در نتیجه منجر به اختلالات ژنتیکی می شود.