اسلک وکس یا واکس نرم چیست؟

اسلک وکس

اسلک وکس ماده ایست مرکب از وکس و روغن که ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺎﻧﺒﻲ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎﻫﻬﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪ روﻏـﻦ ﻣﻮﺗـﻮر بوده و ﻣـﺎده اوﻟﻴـﻪ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﭘـﺎراﻓﻴﻦ ﻣﻴﺒﺎﺷـﺪ. این محصول در فرایند تولید روغن های موتور از ماده ای به اسم لوبکات، که از پسماندهای نفت می باشد، به دست می آید. در پروسه تولید پارافین، اسلک وکس به عنوان خوراک وارد سیستم تولید شده و پس از انجام فرایندهایی نظیر روغن گیری (deoiling) و رنگزدایی (decolorization) تبدیل به محصول نهایی یعنی پارافین وکس می گردد. روغن بدست آمده در این فرایند نیز تبدیل به محصول دیگر به نام فوتس اویل یا Residue wax می شود که دارای مصارف صنعتی فراوانی می باشد.

اسلک وکس جامد بوده و در طیف رنگی زرد تا کرم روشن تولید میگردد. این ماده از نقطه نظر دمای ذوب آن به گرید سبک و سنگین تقسیم می گردد. تعداد زنجیره های کربن بین ۵۰ تا ۵۲ گرید سبک و زنجیره های کربن بین ۵۳ تا ۵۵ را گرید سنگین می نامند. از سایر مشخصات فیزیکی و شیمیایی این محصول مقادیر زیاد پارافین، نقطه اشتعال بالا و رنگ روشن و خاصیت عدم لکه گذاری آن نیز میتوان اشاره نمود.

پارافین در قرن نوزدهم میلادی به وسیله دانشمندی آلمانی بنام کارل فون ریچنباخ یافت شد. این اتفاق زمانی بود که وی در تلاش برای افزایش کارایی و تصفیه ترکیبات روغنی صنعت پتروشیمی فعالیت می کرد. بدلیل اینکه پارافین بسیار تمیز و مطمئن تر از روغن‌های رایج در صنعت شمع سازی می سوخت مورد استفاده قرار گرفت. کشف پارافین رونق جدیدی به تولید شمع ، بسته‌بندی گوشت و صنایع تولید روغن در اوایل قرن بیستم میلادی داد.

 پارافین وکس و میکروکرستالین وکس از مواد نفتی بدست می آیند. این نوع وکسها را می توان در بازه گسترده ای از مشخصه های فیزیکی دلخواه بازیابی و ارائه کرد. اغلب تولیدکنندگان دو نوع مجزا از وکسهای نفتی را ارائه می دهند: پارافین ها، که وجه مشخصه آنها کریستالهای فرم گرفته و درشت است. و میکروکریستالین ها که وکسهایی با ذوب بالاتر و کریستالهای نامنظم و کوچک هستند. میکرو کریستالین وکس شامل تناسبات شاخه ای و دوار قابل توجهی از هیدروکربن های اشباع شده و همینطور آلکانهای نرمال می باشد.

تولیدکنندگان وکس همچنین وکسها را از لحاظ درصد خلوص تقسیم بندی می نمایند. پارافین تمام تصفیه (Fully-refined Paraffin Wax) دارای درصد روغن کم تر از ۵/۰ درصد، و میکروکریستالین وکس تمام تصفیه دارای درصد روغن کمتر از ۳/۰ درصد می باشد. همچنین “اسلک وکس” که ماده اولیه تولید پارافین می باشد دارای درصد وزنی از ۳% تا بالاتر از ۳۵% روغن است. پارافین وکس تولید شده از مواد نفتی الزاما مخلوطی از آلکانهای نرمال و ایزو آلکانهای بدون استر، اسید و … است که در وکسهای حیوانی و وکسهای پایه گیاهی یافت می شود.

• وکسهای مصنوعی از ۵۰ سال قبل وارد بازار شدند. پلی اتیلن وکسها، پلی اتیلنهایی با وزن مولکولی پایین بوده که دارای مشخصه هایی شبیه وکس ها هستند و از طریق پلمیرازسیون تحت فشار بالا یا پایین حاصل می شوند. چنین وکسهایی دارای ساختارهای بنیادین یکسان می باشند، اما در فرایندهای مختلف تولیدی، محصولاتی با مشخصه های متفاوت بدست می آیند که این مشخصه ها تأثیر مهمی بر موارد مصرف محصول دارند.
• موم (beeswax) به مدت ۲۰۰۰ سال است که داد و ستد می شود و تا قبل از قرن ۱۹ هر ارجاعی به کلمه “وکس” به معنای موم کندوی عسل بود. Beeswax توسط زنبورها در کندو ساخته میشود و پس از ذوب کردن کندو در آب جوش، وکس حاصل می شود.
• وکسهای حیوانی دیگر شامل لانولین (Lanolin) که از پشم گوسفند بدست می آید، عنبرسائل (ambergris) که از روده نهنگ عنبر حاصل می شود و تالو (tallow) که از چربی گوشت گاو تهیه می شود؛ می باشند.

موارد کاربرد:

• صنایع شمع سازی
• امولسیون های واکس
• صنایع نساجی
• عایق سازی و پشم شیشه
• تولید پارافین واکس