نحوه عملکرد واحد شیرین سازی در پالایشگاه ها:
یکی از ناخالصی هایی که عموماً در محصولات خام نفتی یافت می شود، ترکیبات گوگردی می باشد که بر طبق استانداردهای بین المللی و نیز شرکت ملی نفت ایران میزان آنها می بایست کنترل شود. بعنوان مثال، طبق استانداردهای شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی، حداکثر گوگرد مجاز بنزین موتور ppm1000 است. لذا در شرایطی که بنزین تولیدی دارای مقادیر بیشتری از این ترکیبات باشد ضرورت دارد گوگرد موجود توسط فرایندهایی ویژه تا مقدار مجاز کاهش یابد.
عملیات کاهش مقدار کل گوگرد و همچنین مرکاپتان ها (تیول ها) از مایعات هیدروکربنی را اصطلاحاً فرایند شیرین سازی می نامند. گوگرد می تواند به صورت گوگرد عنصری و یا عمدتا به صورت ترکیبات هیدروژن سولفاید، سولفید کربن، دی سولفید کربن، مرکاپتان، تیوفن یا سایر ترکیبات گوگردی باشد. این ناخالصی های گوگردی نه تنها باعث ایجاد بوی بد در برشهای نفتی می شوند بلکه در هنگام احتراق اکسیده شده ، ایجاد آلودگی زیست محیطی می نمایند. گذشته از اینها مشکلات خوردگی ناشی از این ترکیبات هم حائز اهمیت است. همچنین متیل مرکاپتان به شدت سمی ، بدبو و خورنده می باشد.
چاه های گازی شیرین سازی :
فشارگازدرمخازن زیرزمینی برحسب نوع مخازن متفاوت است. گاهی این فشار تا چندین صد اتمسفرمیرسد. گاز بصورت طبیعی به جهات مختلف(حرارت-فشار -مایعات مختلف)قابل استفاده صنعتی و مصارف خانگی نمی باشد. برای اینکه گازطبیعی بصورت تجاری قابل استفاده گردد انجام یک سری عملیات شیمیایی فیزیکی از قبیل جداسازی مایعات گازی واب وناخالصیهاوپایین اوردن فشار ضروری است.
تلمبه های تزریق مواد شیمیایی:
در سر چاه یک ماده باز دارنده خوردگی تزریق میشود تا با تشکیل یک لایه فیلم مانند روی جداره لوله مانع از اثرنا خالصیهای گاز روی لوله های داخل چاه و خطوط انتقال شود. همچنین برای جلوگیری از یخ زدن مایعات و تشکیل جامدات و هیدرات به خطوط انتقال –گلایکول- تزریق می شود. برای هر چاه یک مخزن افقی تحت فشار بنام جدا کننده شیرین سازی سرچاه (wellhead gas separator ) نصب شده و مرحله اول جداسازی گاز از مایعات در این مخازن انجام میگردد. و سپس گاز این مخازن توسط خط لوله ( ۴۸ in ) به پالایشگاه وارد می شود
واحد شیرین سازی
اغلب گازهای طبیعی که از میدانهای مختلف استخراج می شوند حاوی گازهای اسیدی هستند . ( H2O , CO2 ) با بخار اب همراه گاز تحت شرایطی تولید اسید می کنند . در مرحله انتقال گاز از چاه ها مقداری مواد شیمیایی به گاز تزریق می شود. که مانع از اثراین گازهای اسیدی بر جدار لوله ها و سایر تاسیسات می گردد. از دیگر نا خالصیهای این حوزه ها ی گازی مر کاپتانها ( RSH ) می باشند .که می بایست جدا سازی و شیرین سازی شوند در ادامه مسیر گاز سپس وارد برج جذب ( absorber ) تحت فشار ( ۷۸ bar ) و دمای ( ۲۲ c ) و با انشعاب ( ۲۴ in ) از قسمت پایین برج وارد می شود .
و از قسمت بالای برج توسط یک لوله ( ۸ in ) دی اتانول آمین به منظور جذب گازهای اسیدی ( CO2 , H2O ) روی گاز ریخته می شود و گاز را شستشو می دهد . .این برج دارای۳۲ سینی است که از جنس فولاد می باشد آمین در جهت رو به پایین خود گاز های اسیدی را جذب می کند واز قسمت پایین برج آمین غنی شده ( rich amin ) خارج می گردد. که لزوم ورود آمین به این برج دارا بودن فشاری بیشتر از فشار گاز ودمای کمتر است . ( طبق رابطه عکس دما و فشار ) . و اما گاز شیرین سازی شده پس از خروج از بالای برج جذب وارد مخزن کوچکی در مجاورت خود می گردد تا اگر آمین همراه گاز خارج شده باشد در انجا ته نشین گردد و سپس گاز برای گرفتن مر کاپتانها به برج مراکس فرستاده می شود .