پارافین مایع روغنی سبک است که از موم گیری برش آیزورسیایکل به دست می آید. این روغن به دلیل ماهیت و ساختار شیمیایی و فرآیندی روغنی پایدار با واکنش پذیری کم و مقادیر گوگرد و H2S بسیار پایین می باشد. همین ویژگی ها باعث شده تا از این روغن در صنایع آرایشی، بهداشتی، خوراکی و دارویی استفاده شود. همچنین از این روغن در ساخت انواع روغن های نساجی، روغن ترانسفورماتور، انواع سموم کشاورزی، انواع کرم ها، وازلین، انواع روغن موتور و روغن های هیدرولیک نیز استفاده می شود.
آیا میتوان پارافین مایع ( mineral oil ) را در درمان یبوست نوزادان و کودکان بکار برد ؟
کتاب کودکان Harriet:
تجویز پارافین مایع در کودکان زیر ۵ سال با احتیاط باشد و نباید شب هنگام خواب تجویز شود ( به دلیل خطر آسپیراسیون).
Harriet Lane Handbook 20th Edition.
کتاب کودکان Nelson:
تجویز پارافین مایع با دوز ۱-۳ میلی لیتر بر کیلوگرم روزانه در یک یا دوز منقسم در کودکان بالای یک سال، امکان پذیر است.
Nelson Textbook of Pediatrics 20th Edition.
فارماکوتراپی اپلاید:
تجویز پارافین مایع به دلیل خطر پنومونی لیپوئید آسپیراسیون، در کودکان زیر یک سال باید اجتناب شود.
– دوز پارافین مایع در کودکان بالای یک سال، ۱۵-۳۰ سی سی به ازای هر سال سن کودک روزانه می باشد. دوز نگهدارنده آن ۱-۳ میلی لیتر بر کیلوگرم روزانه می باشد.
– پارافین مایع در صورت سرد شدن، بهتر تحمل می شود.
Applied Pharmacotherapy 10th Edition.
لکسی کامپ:
پارافین مایع به دلیل خطر آسپیراسیون در نوزادان توصیه نمی شود ( NASPHAGAN 2006 ).
– مصرف پارافین مایع خوراکی در کودکان زیر ۶ سال کنترااندیکه ( بصورت OTC ) دارد. همچنین مصرف رکتال آن در کودکان زیر دو سال، تاییدیه سازمان غذا وداروی آمریکا ندارد.
دوز محلول خوراکی ساده ( غیرامولوسیون) در کودکان ۶-۱۱ سال: ۵ الی ۱۵ سی سی تک دوز یا در دوزهای منقسم.
دوز سوسپانسیون ( امولوسیون) خوراکی در کودکان ۶-۱۱ سال: ۱۰ الی ۳۰ سی سی تک دوز یا در دوزهای منقسم.
در صورت تجویز، به دلیل خطر آسپیراسیون تجویز آن نباید به صورت از پشت خوابیده یا طاق باز ( supine ) باشد.
Neonatal & Pediatrics Lexi-Drugs 2017
دستورالعمل گایدلاین گاستروانترولوژی NASPGHAN-ESPGHAN:
– مصرف فیبر و مایعات کافی برای درمان یبوست کودکان توصیه میشود.
– انجام فعالیت فیزیکی نرمال برای درمان یبوست کودکان توصیه میشود.
– استفاده از ترکیبات پروبیوتیک به طور روتین در درمان یبوست کودکان توصیه نمی شود.
– استفاده از ترکیبات پره بیوتیک به طور روتین در درمان یبوست کودکان توصیه نمی شود.
– استفاده از پلی اتیلن گلیکول با یا بدون الکترولیت ( ۱-۱.۵g/kg/day) به مدت ۳-۶ روز بعنوان خط اول درمانی در درمان یبوست کودکان که مشکل سفت شدگی مدفوع دارند، توصیه میشود.
– استفاده از انما یکبار درروز به مدت ۳-۶ روز در درمان یبوست کودکان که مشکل سفت شدگی مدفوع دارند، هنگامی که پلی اتیلن گلیکول موجود نباشد، توصیه میشود.
– استفاده از پلی اتیلن گلیکول بعنوان خط اول درمان نگهدارنده با دوز شروع ( ۰.۴g/kg/day) توصیه میشود و دوز باید بر اساس پاسخ بالینی، تنظیم شود.
– اضافه کردن انما هنگامی که پلی اتیلن گلیکول به صورت مزمن مصرف میشود، توصیه نمی شود.
– لاکتولوز نیز بعنوان خط اول درمان نگهدارنده، هنگامی که پلی اتیلن گلیکول موجود نباشد، توصیه می شود.
– بنابه عقیده ما، استفاده از منیزیوم هیدروکساید، پارافین مایع و ملینهای محرک ( مانند سنا و بیزاکودیل) ممکن است بعنوان درمان خط دوم یا درمانهای اضافه شونده، مدنظر باشد.
– استفاده از پارافین خوراکی در کودکان بالای یک سال با دوز ۱-۳ml/kg/day میتواند مدنظر باشد.
– استفاده روتین از ترکیبات لوبی پروستون، لیناکلوتید در درمان یبوست کودکان توصیه نمی شود.
– استفاده روتین تحریک عصبی از راه جلدی ( TNS ) برای درمان یبوست کودکان توصیه نمی شود.
NASPGHAN-ESPGHAN Guidelines 2014.
موارد مصرف پارافین مایع
مینرال اویل به عنوان ملین نرم کننده برای پیشگیری و درمان کوتاه مدت یبوست مصرف می گردد.
مکانیسم اثر پارافین مایع
این دارو با تشکیل لایه غیر اختلاط با آب بر روی سطح مدفوع و روده، باعث افزایش احتباس آب در مدفوع و تسهیل دفع آن می شود.
فارماکوکینتیک پارافین مایع
زمان لازم برای شروع اثر این دارو از راه خوراکی ۴۸-۲۴ ساعت می باشد. این دارو از دستگاه گوارش جذب نمی شود.
منع مصرف پارافین مایع
علاوه بر موارد کلی ذکر شده بر تمام مسهل ها، مینرال اویل را در صورت وجود اشکال در بلع نباید مصرف کرد. زیرا احتمال آسپراسیون دارو به مجاری تنفسی وجود دارد.
عوارض جانبی پارافین مایع
تحریک پوست اطراف ناحیه مقعد از عوارض این دارو می باشد.
تداخلات دارویی پارافین مایع
مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است به دلیل دفع پتاسیم اثر مدرهای نگهدارنده پتاسیم راکاهش دهد
هشدار ها پارافین مایع
در کودکان و افراد ساخورده و بیماران بستری احتمال آسپیراسیون قطرات روغن و بروز پنومونی لیپوئیدی وجود دارد.
توصیه های دارویی پارافین مایع
۱. بهتر است این دارو در هنگام خواب مصرف گردد.
۲. در صورت وجود علائم آپاندیسیت و تا دو ساعت بعد از مصرف سایر داروها ، از مصرف آن خود داری شود.
۳. این دارو بدون نظر پزشک بیشتر از دو هفته مصرف نگردد.
۴. مصرف طولانی مدت این دارو که به صورت عادت درآمده باشد ممکن است باعث وابسته شدن کار روده به آن گردد.
۵. از مصرف طولانی مدت این دارو به دلیل مختل کردن جذب ویتامین های A,D,E,D و K خودداری شود.
۶. مصرف زیاد این دارو باعث نشت دارو از مقعد و آلوده کردن لباسها گردد.
دارو های هم گروه پارافین مایع
- پروپیلن گلایکول
- بیزاکودیل
- دوکوسات
- منیزیوم هیدروکساید
- منیزیم اکساید
- سوربیتول
- روغن کرچک
- گلیسرین
- برگ سنا